Aşk ve romantizmi sembolize eden gül, dünyanın en popüler ve geleneksel çiçeklerinden biridir. Renkli, estetik yaprakları çekici bir görünüm sunar ve harika bir kokusu vardır. Üstelik, yaşam alanlarınızda eşsiz bir atmosfer yaratan güller, evde ve saksıda yetiştirmesi en kolay bitkiler arasındadır. Peki, balkonda, terasta, saksıda gül nasıl yetiştirilir? Gül ne zaman budanır? Saksıda gül bakımı nasıl yapılır?
Rehber niteliğindeki gül bakımı yazımızda, gül dikimi, gül köklendirme, güllerin bakımı ve budanması, minyatür gül bakımı gibi merak edilen konulara değiniyoruz. Ayrıca güllerde külleme hastalığı kontrolüne ilişkin ipuçlarının yanı sıra yetiştirilecek en iyi gül türleri hakkındaki önerilerimizi de yazımızda bulabilirsiniz.
Gül Dikimi
Saksıda gül dikimi için öncelikle bir gül fidesine ihtiyacınız var. Gül fidesini, seralardan veya botanik bahçelerinden temin edebilirsiniz. Gül tohumu ile gül yetiştirmek, meşakkatli ve uzun bir süreç gerektirip genelde tohum ıslahı için tercih edilir. Gül fidesi ile saksıya gül dikimi için gerekli malzemeler nelerdir? Saksıda gül bakımı nasıl yapılır? Gelin, sonunda bizi mest edecek güller için bu basit işlem nasıl yapılır öğrenelim.
Malzemeler
- ✦
Toprak
- ✦
Gül fidesi
- ✦
Çömlek veya seramik saksı
- ✦
Su
Süre
15-20 Dk.
Adım Adım Gül Dikimi
1. Yetiştirmek istediğiniz gül fidesini seçin.
Seçeceğiniz gül türü ne olursa olsun yaşam alanınıza güzel bir enerji katacağından şüphemiz yok. Saksıda gül bakımı oldukça kolay olan Rosa familyasına ait olan türleri evlerde zahmetsizce yetiştirebilirsiniz. Bunun yanı sıra, alacağınız gül fidesinde 3 veya 4 dal bulunmasına dikkat edin. Saksısında yabani otlar bulunan, gül bakımı yeterince yapılmamış, kökleri drenaj kanallarından çıkmış fideleri tercih etmemenizi tavsiye ederiz.
İpucu: Farklı cinslerdeki gül tohumlarını aynı anda yetiştirerek evinizde son derece zengin ve dekoratif bir görünüm oluşturabilirsiniz.
2. Uygun saksıyı seçin.
Saksıda gül yetiştirmek istiyorsanız, doğal olarak dekoratif bir saksı seçmeniz öemli. Ancak, uzun ömürlü güller için seçtiğiniz saksının aşırı sıcak veya aşırı soğuk şartlarda gül kökünü koruması gereklidir. Çömlek ve seramik tipi saksılar, evde gül bakımı için idealdir. Bunun yanında ekeceğiniz gülün boyutuna uygun büyüklükte, drenajı yeterli bir saksı olması da gözden kaçırılmaması gereken bir diğer unsurdur.
3. En uygun toprak tipini belirleyin.
Evde gül yetiştirmek için gül toprağı nasıl olmalı? Saksı gülleri için en uygun topraklar, killi ve humuslu olan topraklardır. Killi topraklar, suyu tutarak gülün aşırı kurumasını önler. Kireçli, tuzlu ve taşlı topraklar güller için uygun değildir. Bu yüzden saksıda gül dikimi yapmak için toprak tipini bilmediğiniz bir bahçeden gelişigüzel toprak almamanızı tavsiye ederiz.
4. Gül fidesini temizleyin.
Almış olduğunuz gül fidesinde bulunan kuru dalları, yaprakları temizlemekle işe başlayın. Kabından çıkararak köklere zarar vermeden üst toprakları temizleyin. Bu esnada, etrafı batırmamak için muşamba kullanabilir veya işlemi bahçede gerçekleştirebilirsiniz.
5. Fideyi toprakla buluşturun.
Gül fidesi köklerinin saksıya değmemesi gerekir. Bu yüzden, gül dikimi için aldığınız saksının tabanına toprağın bir kısmını ekleyin. Gül fidesinin kökleri dışarıda kalmayacak şekilde toprak eklemeye dikkat edin. Fidenin kökünü nemlendirin ve gül devrilmeyecek şekilde üzerini toprakla örtün. Saksıdaki toprağı, parmaklarınız yardımıyla çok fazla baskı uygulamadan düzeltin.
6. Saksıdaki gülü sulayın.
Toprağı nemlendirecek kadar su ile gülü sulayın. Saksıda gül bakımı için en kritik noktalardan biri de toprağı aşırı sulamaktan kaçınmaktır. Bu kökleri çürütür ve gülü zamanla öldürür.
7. Saksıyı evinizin güneş alan bir bölgesine yeleştirin.
Saksıda gül bakımı için en önemli unsurlardan biri de güneş ışığıdır. Gülün, gün içinde 6-7 saat güneş alan bir bölgede bulunmasına dikkat edin.
Saksıya Gül Dikimi için En Uygun Zaman Nedir?
Saksıda gül yetiştirmek için yılın herhangi bir gününü seçebilirsiniz. Ancak taze gül fideleri için en uygun mevsim ilkbahar aylarıdır. Bu yüzden, genç güller bulmak için doğru zamanı beklemek daha doğru olur. Zarif ve kırılgan bir bitki olan gül, bakımı için bol güneş ve hafif iklim koşulları arar. Bu nedenle gül fidelerinizi, Mart sonundan Mayıs ayı başlarına kadar ekebilirsiniz.
Saksıda Gül Nasıl Sulanır?
Saksıda gülkaç günde bir sulanır diyorsanız, ilk üç ay boyunca haftada iki kez sulamalısınız. Ancak, havalar oldukça sıcaksa her gün sulamanız gerekebilir. Solmuş yapraklar, kuru bir toprak bitkinizin susadığının iyi bir işaretidir. Saksıdaki gülü suladıktan sonra tabanında su kalmamasına dikkat edin. Köklerin çürümemesi için tabana sızan fazla suyu dökün.
Gül Bakımı: Güllerin Bakımı ve Budanması İçin Yapmanız Gerekenler
Gülü ektiniz fakat bir türlü hayalinizdeki görünümü elde edemiyor musunuz? O halde, gül bakımı zamanı gelmiş demektir. Güllerin tarih boyunca zarafet, kırılganlık ve nezaketle özdeşleştirilmesi boşa değildir. Güller, alışılmış görkemli hallerine kavuşabilmek için özenli bir bakım sürecinden geçerler. Merak etmeyin, saksıda gül yetiştirmenin püf noktaları ve biraz da çaba ile gülünüz çiçek açarak emeğinizin karşılığını verecektir. İşte saksıda gül bakımı için dikkat etmeniz gereken noktalar:
- ✦
Bakım esnasında dikkat etmeniz gereken ilk nokta, güllerinizi her gün güneş alabilecekleri bir noktaya yerleştirmektir.
- ✦
Gül ektiğiniz saksıları pencere içlerine, güneş gören bir noktaya koyarsanız kısa sürede sonuç alabilirsiniz.
- ✦
Güllerinizin aşırı sıcakta ya da aşırı soğukta kalmamasına özen göstermeniz ve sulama işlemini düzenli olarak gerçekleştirmeniz önemlidir.
Gül Nasıl Budanır?
Saksı gülü çeşitleri de tıpkı bahçeye ekilen güller gibi özenli bir budama süreci gerektirir. Ektiğiniz bitki boy verdikten ve gül fidesi halini aldıktan sonra budama işlemini dikkatli bir şekilde gerçekleştirmeniz gerekir. Ayrıca gül budama zamanı doğru planlanmalıdır. Güllerinizi doğru bir şekilde budamak için ise aşağıdaki adımları dikkate alabilirsiniz.
- ✦
Gül ne zaman budanır diye düşünüyorsanız çiçeğiniz boy verdikten hemen sonra budama işlemlerine başlayabilirsiniz.
- ✦
Bitkiniz verimsizse çiçek açacak kadar olgunlaşmayan dallarını keserek gücü verimli dallara aktarabilirsiniz.
- ✦
Budama işlemi için küçük bir bahçe makası kullanmanız önerilir. Budayacağınız dalı makasla kökünden alarak işlemi tamamlayabilirsiniz.
- ✦
Budama işlemi esnasında bitkinin gövdesine ya da sağlıklı dallara zarar vermemeye özen gösterin.
Evde Gül Bakımı: Doğal Gül Köklendirme ve Çoğaltma Yöntemleri
Yeni gül fidanınızı beslemek, daha çabuk yerleşmesine ve çiçeklenmelerin artmasına yardımcı olacaktır. Bunun için bilinen doğal yöntemlerden yararlanabilirsiniz.
1. Patatesle Gül Köklendirme
Patatesle gül köklendirme kulağa garip bir fikir gibi gelebilir; ancak saksıda gül yetiştirme teknikleri arasında oldukça popüler bir yere sahiptir. Patatesle gül köklendirme güle yalnızca bol miktarda nem değil, aynı zamanda sağlıklı bir besin de sağlar.
- ✦
Başlamak için olgun bir gül fidanından birkaç dal kırpmanız gerekir. Ardından dalları bir kova su içinde nemli tutun. Yalnızca bir yeni bitki isteseniz bile genellikle birden fazla dal almak akıllıcadır.
- ✦
Patatesle gül köklendirme püf noktalarından biri de elbette iyi bir patatestir. Her dal için bir patatese ihtiyacınız olacak. Bunun için sağlıklı görünen patatesler seçmelisiniz.
- ✦
Küçük bir delik açarak patatesi hazırlayın. Bu adım için bir matkap kullanışlıdır ancak tirbuşon da işe yarayacaktır. Yalnızca patatesin en ucuna kadar delmemeye dikkat etmelisiniz.
- ✦
Güllerinizi alın ve köşegen keserek uçlarından 10 mm kırpın.
- ✦
Gül sapının ucunu gül köklendirme hormonu tozuna veya jeline batırın. Ardından patatesin içindeki deliğe yerleştirin.
- ✦
En az 7-8 santimetre toprağın kaplayacağı şekilde toprağa ekin.
2. Muzla Gül Çiçeklendirme
- ✦
Gülün en sevdiği besin potasyumdur. Güller için satılan, potasyumla zenginleştirilmiş özel gül yemi satın alabilirsiniz. Ancak doğal potasyum kaynağı olarak bilinen muz da oldukça etkili bir alternatiftir.
- ✦
Muz kabuğunu parçalara ayırın ve bitkinin etrafındaki toprağın yüzeyine koyun. Kabuğun sarı dış kısmı yukarı bakmalıdır.
- ✦
Siyahlaşan muzlarınız varsa hepsini doğrayıp doğrudan toprağa koyabilirsiniz.
Gül Nasıl Çoğaltılır?
Güllerin açması için ne yapmalı? Güllerinizi çoğaltmak ve farklı saksılarda birbirinden güzel güller yetiştirmek için aşağıdaki yöntemlerden yararlanabilirsiniz.
- ✦
Güllerinizin tohumlarını ayırın ve 4 ila 6 ay boyunca nemli yosun içinde beklettikten sonra ekme işlemlerini gerçekleştirin.
- ✦
Sağlıklı bir gülün bir dalını kökünden kesin ve fidan köklendirme ilacına batırdıktan sonra temiz bir kumda bekletin. Dal kök salmaya başlayınca fide olarak dikebilirsiniz.
- ✦
Sağlıklı bir gül dalını gövdesinden ayırın. Başka bir gövdede küçük bir çentik açın. Kestiğiniz dalı çentiğin içine yerleştirin ve etrafını sarın. Aşılama denen bu yöntemle çiçek vermeyen gül fidelerinin çiçeklenmesini sağlayabilirsiniz.
Saksıda Gül Bakımı için Püf Noktalar Nelerdir?
- ✦
En önemli püf nokta, toprağın nemini korumaktır. Toprağın nemini korumak ve yabani otları en aza indirmek için gülün etrafına bir malç tabakası eklemelisiniz.
- ✦
Gülü saksı içerisinde ve evde yetiştiriyorsanız, kalorifer peteği ya da soba gibi ısı kaynaklarına yakın tutmayın. Fazla ısı bitkinin kurumasına yol açabilir.
- ✦
Saksıda bulunan gülün diğer çiçeklerle veya duvarla temas etmemesine özen göstermelisiniz.
- ✦
Saksıda gül yetiştirme de gübreleme ister. Ne zaman gübreleyeceğinizi belirlemek için bitkinizin bakım talimatlarına bakın. Peki gül için hangi gübre kullanılır? Bu satın aldığınız gül çeşidine göre farklılık gösterebilir. Evde gül bakımı söz konusu olduğunda sıvı bitki besinleri, çiçek coşturan sıvılar bu konuda size gereken desteği verecektir.
- ✦
Bitkilerde böceklenme sorunu için evde doğal böcek ilacı yapabilir ve çiçeklerinizi kolayca koruyabilirsiniz.
Minyatür Gül Bakımı
Minyatür güller, boyut olarak küçük kalmaları için özel yetiştirilmiş güllerdir. Küçük boyutlarına rağmen minyatür güller son derece dayanıklıdır. Minyatür gül bakımı için bilmeniz gerekenler:
- ✦
Minyatür güller gündüz en fazla 22 derece ve gece 15-16 derece sıcaklıkları tercih eder. Bitkiyi soğuk hava akımlarından veya ısı kaynaklarından uzak tutun.
- ✦
Minyatür güller büyük güllerle aynı koşullara ihtiyaç duyar. Bitkiler günde en az altı saat tam güneş ışığı alacak bir yere yerleştirilmelidir. Gerekli nem sağlanmalıdır.
- ✦
Daha küçük bitkiler, daha küçük kökler anlamına gelir ve daha küçük kökler toprakta çok derin büyümez. Yani, minyatür gülünüzün daha sık sulanmaya ihtiyacı vardır. Ayrıca, küçük bitkiler daha küçük dozlarda gübre gerektirir.
- ✦
Saksıda gül bakımının olmazsa olmazı budama işlemidir. Peki, minyatür gül ne zaman budanır? Minyatür gülü, kış sonunda veya ilkbaharın başında gerektiği gibi budayın. Daha fazla çiçek açmayı teşvik etmek için ölü veya kırık dalları atın.
Gül Neden Kurur: Güllerde Külleme Hastalığı
Çoğu gülün düzgün bir şekilde büyümesi ve çiçek açması için çok fazla özen gerekir. Güllerin iyi bir şekilde çiçek açmamasının veya kurumasının en yaygın nedenlerinden biri de külleme hastalığıdır. Gül küllemesi, Podosphaera pannosa mantarının neden olduğu bir gül hastalığıdır. Bitkinin çeşitli kısımlarında beyaz pudramsı büyümeler göze çarpar. Yüksek nem, enfeksiyon için elverişlidir ve hava hareketinin zayıf olduğu veya toprağın kuru olduğu bölgelerde büyüyen bitkiler ciddi şekilde etkilenebilir. Külleme hastalığı için yapabilecekleriniz şunlardır:
- ✦
Büyüme mevsimi boyunca hastalıklı yaprakları kesin. Sonbaharda bitkinin altındaki yaprakları kırpın.
- ✦
Külleme hastalığı kimyasal müdahale gerektirecek kadar şiddetliyse, hem kara leke hastalığını hem de küllenmeyi kontrol eden bir mantar ilacı seçin.
- ✦
Ev bitkilerinde kullanılması önerilen mantar ilacı spreyleri şunları içerir: propikonazol, tiyofanat-metil, miklobutanil, kükürt, nim yağı veya bahçecilik yağı ile karıştırılmış karbonat.
Saksıda gül bakımı konusunda artık bir uzman sayılırsınız. Binbir emekle büyüttüğünüz gülleriniz ile ne kadar gurur duysanız az.
