Mutfağımızdaki diğer tava ve tencerelere benzemeyen, pişirdiğimiz yemeklere apayrı bir lezzet katan döküm tavalarımızı büyük bir özenle seçeriz. Bu kıymetli eşyaları uzun yıllar boyunca sağlıklı şekilde kullanmak ve nesilden nesile aktarmak için döküme özel temizlik ve muhafaza yöntemlerini uygulamak önemlidir.
Şimdiye kadar döküm tavanızın temizliğini ertelemiş ya da doğru olmayan yöntemlerle yapmış olabilirsiniz fakat bu yazıda vereceğimiz adımları takip ederseniz aslında ne kadar kolay olduğunu siz de göreceksiniz. Döküm tava temizliği için hiçbir zaman geç kalmış sayılmazsınız. En ihmal edilmiş, hatta paslanmış döküm tavalar bile kurtarılabilir. Döküm tava nasıl temizlenir, gelin hep birlikte öğrenelim.
Çizilme ve paslanmaya karşı hassas olan döküm tava ve ocak gibi mutfak eşyalarını temizlerken krem ya da sabun yerine jel bulaşık deterjanı kullanmak, ürünlerinizin ilk günkü gibi yeni görünmelerine yardımcı olur.
Döküm Tavamızı Yakından Tanıyalım
Döküm tavalar ham döküm ve emaye kaplı olarak ikiye ayrılırlar. Ham döküm tava, koruyucu kaplaması olmadığı için çok çabuk paslanır. Fakat her iki tava da kaplaması dışında aynı özelliklere sahiptir. Yüksek derecede ısıya dayanıklıdırlar, ısıyı eşit dağıttıkları için yemeğin malzemelerini en lezzetli şekilde harmanlarlar, mikrop tutmazlar ve kanserojen madde içermezler.
İlk Alındığında Ham Döküm Tava Temizliği
Ham döküm tavanızı aldığınızda, kullanmadan önce yapmanız gereken ilk şey “seasoning” denilen kaplama işlemidir. Bu işlem sadece ham döküm tava için ilk alındığında yapılmalı ve kullanım sıklığına göre altı ayda bir tekrar edilmelidir. Tavanın pürüzlü yüzeyi ince ve koruyucu bir yağ tabakası ile kaplanarak daha pürüzsüz hale getirilir. Seasoning işlemi sayesinde ham döküm tavanızı her kullanım sonrası daha kolay temizler ve uzun yıllar en sağlıklı haliyle kullanırsınız.
Seasoning / Kaplama İşlemi Nasıl Yapılır?
- 1
Toz ve Kirlerden Arındırın
Ham döküm tavanızı kullanmadan önce, toz ve kirlerden arındırmak için bulaşık süngerinin yumuşak kısmına az miktarda bulaşık deterjanı dökerek temizleyin. Tavayı iyice duruladıktan sonra kurulayın.
- 2
Yağlayın ve Fazla Yağı Silin
Tavanızın hem iç hem de dış tarafını zeytinyağı veya Hindistan cevizi yağı gibi ısıya dayanıklı bitkisel bir yağ ile yağlayın. Hemen ardından havlu kağıt ile yağın fazlasını alın.
- 3
Yüksek Isılı Fırına Koyun
180-250 °C dereceye kadar ısıttığınız fırında yağlanmış ham döküm tavanızı, iç tarafı aşağıya bakacak şekilde ters olarak yerleştirin. Tavadan akan fazla yağın toplanması için fırın tepsisine yağlı kağıt koyarsanız fırınınız temiz kalır.
- 4
Fırından Çıkarın ve Soğumasını Bekleyin
Bir saatin sonunda fırını kapatın ve tavanın soğumasını bekleyin. Döküm tavanız yeterince soğuduktan sonra havlu kağıt ile kalan fazla yağı alın. Tavanız artık kullanıma hazır!
Kullanım Sonrası Döküm Tava Nasıl Temizlenir?
Kullanım sonrasında uygulayacağınız temizlik ve bakım yöntemleri ham döküm ve emaye kaplama döküm tavanız için aynıdır.
- 1
Tava Sıcakken Soğuk Su Kullanmayın
Öncelikle döküm tavanızı ocaktan aldıktan sonra hala sıcakken kesinlikle soğuk suya sokmayın. Tavanızda kolayca çıkan yağ ve yemek kalıntıları varsa kağıt havlu veya tahta kaşıkla nazikçe temizleyin.
- 2
Sıcak Su İle Kaynatın
İnatçı kalıntılar için tavanıza yaklaşık bir parmak sıcak su koyun ve ocakta kaynatın. Su kaynarken tavadaki kalıntıları tahta kaşık yardımıyla çıkarabilirsiniz.
- 3
Yıkamadan Sonra Mutlaka Kurulayın
Su kaynadıktan yaklaşık 2-3 dakika sonra tavayı ocaktan alın ve içindekileri lavaboya dökün. Döküm tavanızın paslanmaması için duruladıktan sonra havlu kağıt ile iyice kurulayın.
Döküm Ocak Nasıl Temizlenir?
Döküm tavaların nasıl temizlendiğini öğrendikten sonra mutfağımızdaki bir diğer döküm malzeme olan döküm ocak temizliği hakkındaki ipuçlarına bakabiliriz.
Döküm ocak ızgarası nasıl temizlenir denildiğinde dikkat edilmesi gereken en önemli adım ızgaraların üzerindeki yağ ve kirler henüz kurumadan temizlemektir. Temizlik ertelenirse yağ ve kir ocağın ısısıyla pişmeye devam edecek ve ocağa yapışacaktır. Zamanında müdahale ile kısa sürede ve az enerjiyle çıkarabileceğiniz kirlerin inatçı lekelere dönüşmelerini engellersiniz.
Temizlik için ocak ızgaralarının soğumasını bekleyin. Ilık su ile doldurduğunuz bir kabın içerisinde döküm ocak ızgaralarınızı yumuşak bir sünger ve bulaşık deterjanı yardımıyla temizleyin. İçerisinde yoğun kimyasallar barındıran deterjanlar, çamaşır suyu ya da ızgara yüzeyini aşındırabilecek tel kullanmayın.
Döküm Tava Kullanırken Bunlara Dikkat!
Döküm tava ve ocak ızgaralarını kesinlikle bulaşık makinesinde yıkamayın. Döküm tavanızın paslanmaması için domates gibi asidik değeri yüksek malzemeleri kullanmaktan kaçının. Temizleme işlemi bittikten sonra, döküm tavanızın iç tarafına ince bir tabaka şeklinde yağ sürerseniz paslanmaya karşı ekstra koruma sağlar.
Döküm tava temizlemede yumuşak bir deterjan kullanabilirsiniz fakat tavanızı asla çamaşır suyunun, ağır kimyasallar içeren deterjanların ve soğuk suyun içinde bekletmeyin. Döküm ocak temizliğini her kullanımdan sonra ılık, nemli bir bez ile yaparsanız ızgaralardaki inatçı yağ lekelerini önlemiş olursunuz.
Sıkça Sorulan Sorular
Döküm Tost Makinesi Nasıl Temizlenir?
Döküm tost makinesi nasıl temizlenir sorusunun cevabı; en iyi tercihin elde yıkamak olduğudur. Sanılanın aksine bulaşık deterjanı döküm plakalara zarar vermez ancak yıkadıktan sonra hemen kurulamanız, suyun vereceği hasarı önlemek açısından önemlidir.Ocak Demiri Bulaşık Makinesinde Yıkanır mı?
Ocak demirlerinin bulaşık makinesinde yıkanması, demirlerin gerektiğinden daha sıcak su ile buluşması anlamına gelir. Bu durum ise ocak demiri üzerindeki yağların ve kirlerin pişmesine ve daha da zorlu hale gelmesine neden olabilir.Ocak Temizliğinde Karbonat Kullanılır mı?
Ocak demiri temizliği için deterjan ve yağ çözücüye alternatif olarak karbonat da kullanabilirsiniz. Bunun için ocak demirlerini karbonata bulayın ve ılık nemli bir bez ile demirleri nazikçe ovalayın. Karbonat, demirlerin üzerinde birikmiş kirleri etkili bir şekilde çıkaracaktır.Ocaktaki Yağ ve Kirler Nasıl Çözülür?
Ocak demirlerini ovalarken bir taraftan da ılık su ve yağ çözücüde bekletmek kirlerin daha hızlı çözülmesini sağlar. Bu işlemi bitirdikten sonra ocak demirini bol su ile iyice durulayın ve ocağın üzerine yerleştirin. Her kullanımdan sonra kirlenmese bile soğuyan ocak demirini ılık bir bez yardımıyla silmek ocağın sürekli temiz görünmesini sağlayacaktır.