Çevreyi Korumak İçin Ne Yapmalıyız?

Çevreyi Korumak İçin Ne Yapmalıyız?

Dünyanın en önemli sorunları içinde yer alan çevre kirliliği, her geçen gün daha fazla artıyor. Canlıların yaşamını ve geleceği tehdit eden bu sorun, daha fazla büyümeden önce küçük büyük demeden herkesin belli önlemler alması gerekir. Bu noktada kendine ''Çevreyi korumak için ne yapmalıyız?'' sorusunu soruyorsan, ilk adımı atmanın ve harekete geçmenin tam zamanı!

Son yıllarda nüfusun kontrolsüzce artışı, teknoloji ve sanayinin hızla gelişmesi çevre sorunlarını da beraberinde getirdi. Dünya çapında yapılan araştırmalara göre, çevre kirliliğinin yarısı son 35 yılda meydana geldi. Doğal kaynakların yanlış kullanımı, günlük hayatta kullanılan ürünler ve sanayi atıkları çevre kirliliğini artırırken küresel ısınma sebebiyle yaşanan orman yangınları ve doğal felaketler bu kirliliğin hızla yayılmasına neden oluyor. Yalnızca bugünün değil, yarının da sorunu olan çevre kirliliğiyle başa çıkmak için, herkese düşen sorumluluklar var. ''Peki, ben ne yapabilirim?'' diyorsan, aşağıdaki adımları takip ederek çevre kirliliğinin azalmasına katkıda bulunabilirsin.

Çevre kirliliğinin nedenlerine daha yakından bakmak istersen, yazımızı okuyabilirsin.

Çevremizi Neden Korumalıyız?

Çevre, canlıların yaşamı için hayati önem taşıyan doğal bir kaynaktır. Temiz su, hava, toprak, canlıların varlığını sürdürebilmesini sağlayan unsurlardır. Doğal kaynakların korunmaması, doğanın düzenini bozar, su kaynakları kirlenir, oksijen seviyesi düşer ve toprağın verimliliği kaybolur. Aynı zamanda çevreyi korumak, doğal afetlerin önlenmesine de yardımcı olur. ''Çevremizi neden korumalıyız?'' sorusuna verilebilecek en iyi cevap, insanların, bitkilerin, hayvanların hayatta kalması, sağlıklı bir şekilde yaşamını sürdürebilmesi ve gelecek nesiller için iyi bir yaşam kaynağı bırakmaktır. Çevreyi korumanın yaşam üzerindeki etkisini daha yakından inceleyecek olursak;

• ✦

  Yaşam kaynağı: Çevre, canlıların yaşamı için gerekli olan hava, toprak ve su gibi doğal kaynakları sağlar. Temiz su içebilmek, temiz havayı solumak ve üretebilmek için çevremizi korumalıyız.

• ✦

  İklim: Çevre, iklimin düzenlenmesi bakımından çok önemlidir. Orman, deniz gibi çevresel unsurlar, iklimin dengeli ve istikrarlı olmasını sağlar. Çevre kirliliği ise küresel ısınmayı tetikleyerek geleceği tehdit altına alır.

• ✦

  Biyoçeşitlilik: Çevre, ekosistemlerin dengesini ve işlevselliğini sağlar. Ekosistemin sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi ve canlı yaşamını destekleyebilmesi için, çevre kirliliği en aza indirilmelidir.

• ✦

  Ekonomi: Doğal çevrenin korunamaması halinde, tarım, balıkçılık, turizm ve ormancılık gibi ekonomik faaliyetler yapılamaz hale gelir. Bu da, hem ülkelerin, hem de dünyanın ekonomisini derinden etkiler.

Çevremizi Nasıl Temiz Tutarız?

''Çevremizi nasıl güzelleştirebiliriz?'' diye merak ediyor ve bu konuda harekete geçmek istiyorsan, günlük hayatında yapabileceğin bazı değişiklikler var. Bu ufak değişikliklerin çevre üzerindeki etkileri ise oldukça büyük. İşte, ''Çevreyi korumak için ne yapmalıyız?'' diyenlerin uygulayabileceği adımlar:

1) Su Kullanımına Dikkat Et

Küresel ısınmayla birlikte artan kuraklık dönemi, baraj ve göllerin kurumasına yol açıyor. Gereksiz yere harcanan su ise tüm canlıların hayatını riske atıyor. Susuzlukla mücadele etmek için, su kullanımına dikkat et.

• ✦

  Ellerini yıkarken, dişlerini fırçalarken veya tıraş olurken suyu sürekli akıtma. Bunun yerine sadece kullanacağın zaman musluğu aç.

• ✦

  Su akıtan musluk ve sifonları tamir ettir. Suyun boşa akmasına izin verme.

• ✦

  Çamaşır makinesini kapasitesi dolduktan sonra aç. Ekonomi modunu kullan.

• ✦

  Bulaşıkları elinle yıkama. Daha az su harcayan bulaşık makinesini, dolduktan sonra kullan.

• ✦

  Kirli bulaşıkları sudan geçirmeden makineye at. İnatçı lekeler için, uygun bir deterjan kullan.

• ✦

  Yemekleri tek kapta pişirmeye dikkat et.

• ✦

  Evde halı yıkama, sokakta araba yıkama gibi suyun boşa aktığı faaliyetlerden kaçın. Bunun yerine halı yıkama ve araba yıkama için profesyonel kişilerden yardım al.

• ✦

  İmkanın varsa, bahçene yağmur suyu deposu yaptırarak bu suyu kullanabilirsin.

• ✦

  Deniz, göl, nehir gibi doğal kaynaklara çöp atma.

Daha detaylı bir şekilde öğrenmek istiyorsan, ‘’Evde su tasarrufu için neler yapmalıyız?’’ yazımıza göz atabilirsin.

2) Ulaşım

Ulaşım araçlarının egzozlarından çıkan zehirli bileşikler, canlı organizmaları kirletir. Havaya salınan nitrojen, metan gazı ve karbondioksit ise buzulların erimesine, deniz seviyelerinin yükselmesine, iklim değişikliklerine, sellere, orman yangınlarına, hava sorunlarına, tatlı su kaynaklarının azalmasına yol açar. 

• ✦

  Çevreyi korumak için, yakın mesafelere giderken araba kullanma, bunun yerine yürüyerek gitmeyi dene.

• ✦

  Uzak mesafelerde toplu taşıma araçlarını kullan.

• ✦

  İşe araba ile gidiyorsan, yakınlarda oturan iş arkadaşlarını da alabilirsin.

• ✦

  Lastiklerin havasını kontrol et.

• ✦

  Bagajı gereksiz ağırlıklardan koru. Yakıt tüketimini azaltarak çevreyi koruyabilirsin.

• ✦

  Mümkünse elektrikli araçlara yönel. 

• ✦

  Kısa mesafelerde bisikleti tercih et.

3) Elektronik Eşya Kullanımı

Artık kullanılmayan, çalışmayan veya kullanım ömrü dolan elektronik eşyalar, e-atık olarak biliniyor. Özellikle cep telefonları, bilgisayar, televizyon gibi elektronik eşyaların atığa dönüştürülmesi son yıllarda giderek artmıştır. Bu atıkların birçoğunda bulunan klorlu solvent, bromlu alev geciktirici, kurşun, berilyum, kadriyum, cıva gibi maddeler çevre kirliliğini artırır. Çevreyi korumak için ne yapmalıyız? diyorsan, elektronik eşya kullanımına dikkat etmen gerekir.

• ✦

  Buzdolabının arkasını düzenli olarak temizle. Arkada toz biriken dolaplarda, %30 oranında fazla enerji harcar.

• ✦

  Elektronik eşyaları prize takılı bırakma.

• ✦

  Tv ve bilgisayarı uyku moduna almak yerine kapat.

• ✦

  Beyaz eşya alırken, enerji tasarruflu olan ürünleri tercih et.

• ✦

  Çay ve kahve makinelerini açık bırakmak yerine termosa aktararak sıcak kalmalarını sağlar.

• ✦

  Bulaşık ve çamaşır makinesini ekonomi modunda çalıştır.

• ✦

  Telefonu yatmadan önce şarj et. Sabaha kadar şarja takılı bırakma.

• ✦

  Kullanmadığın elektronik eşyaları, e-atık dönüştürme merkezlerine götür.

4) Kağıt

Çevre kirliliğinin en yaygın sebeplerinden biri de kağıt kullanımıdır. Kağıt kullanımının fazla olması ağaçların kesilmesine de, bu durum ormanların yok olmasına ve oksijenin azalmasına neden olur. 

• ✦

  Çevreyi korumak için, kağıt fatura yerine e-fatura talep et.

• ✦

  Kağıt kullanırken iki tarafını da değerlendir.

• ✦

  Yemek sipariş ederken veya bir yerde yemek yerken plastik çatal-kaşık kullanma.

• ✦

  Peçete ve kağıt havlu kullanımını kısıtla.

• ✦

  Banka işlemlerinde makbuzu kağıt olarak alma. Bunun yerine e-mail adresine göndermelerini iste.

• ✦

  Kağıt bardak yerine cam bardak kullan.

• ✦

  Markete giderken, plastik poşet yerine bez torbaları tercih et.

• ✦

  Atık kağıtları, geri dönüşüm kutusuna at.

Geri dönüştürülebilir maddeler nelerdir yazımızdan, doğaya zarar vermeden dönüştürülebilen malzemeleri öğrenebilirsin.

5) Çöp

Doğaya atılan çöpler, doğada binlerce yıl çözülemediği için hem toprak, hem su, hem de hava kirliliğine sebep olur. 

• ✦

  ''Çevremizi nasıl temiz tutarız?'' diye merak ediyorsan, çöpleri ayrıştırarak geri dönüşüm kutularına atmayı alışkanlık haline getir.

• ✦

  Meyve-sebze kabuğu gibi organik çöpleri, yumurta kabuklarını, kahve ve çay artıklarını, kuru yaprakları kompost yapımında kullan.

• ✦

  Kızartma yağlarını lavaboya dökme. Kavanoz veya şişelere doldurarak atık yağ kutularına at.

• ✦

  Pil ve eski elektronik eşyaları, geri dönüşüm kurumlarına ulaştır. 

Çevremizi Nasıl Güzelleştirebiliriz?

Çevreyi güzelleştirmek için neler yapabileceğini merak ediyorsan, aşağıdaki adımları alışkanlık haline getirmeye çalışabilirsin.

• ✦

  Sebze ve meyveleri, mevsimindeyken tüket. Mevsim dışında tüketmek için dondurucuda sakla.

• ✦

  Evde veya bahçede nane, fesleğen, domates gibi kendi bitkilerini yetiştir.

• ✦

  Market alışverişindeyken ihtiyacın olandan fazlasını alma.

• ✦

  Çevreyi korumak için, poşet yerine saklama kaplarını kullan.

• ✦

  Tamir edilebilir araçları atmak yerine tamir ettirmeyi dene.

• ✦

  Pet şişe kullanımını kısıtla. Bunun yerine cam şişe veya termos kullanabilirsin.

• ✦

  Kimyasal temizleyici kullanımını kısıtla. Bunun yerine doğal ürünlerden faydalan.

• ✦

  Hiçbir zaman yerlere çöp atma.

• ✦

  Tek kullanımlık ürünleri kullanma.

• ✦

  Binada ısı yalıtımı olmasına özen göster.

• ✦

  Enerji tasarruflu ürünleri tercih et.

• ✦

  Piknik veya mangaldayken, yaktığın ateşi söndürmeyi unutma. Ormanlık alanlara çöplerini bırakma.

• ✦

  Deniz, göl ve kumlara çöplerini atma.

• ✦

  Bir ürün alırken hayvanlar üzerindeki test edilmemiş ve doğa dostu olmasına dikkat et.